Interview: Barbara Hannigan
di 30 apr 2019 - Tekst: Henriette Posthuma de Boer
Als dirigerende sopraan zette Barbara Hannigan in december 2017 met haar Grammy bekroonde project Crazy Girl Crazy Het Concertgebouw op zijn kop. Barbara Hannigan keert in mei 2019 terug om haar eerste complete opera te dirigeren, Stravinsky’s The Rake’s Progress. Ze vertelt:
‘Zingen en dirigeren zijn nu even belangrijk in mijn leven. En regelmatig doe ik allebei tegelijk. Ik heb een volle agenda, maar als ik muziek maak, voel ik dat ik precies ben waar ik op de wereld wil zijn.’
‘The Rake’s Progress heeft een speciale plek in mijn hart: het was de eerste opera waarin ik ooit zong. Ik was toen drieëntwintig en sindsdien heb ik de rol van Anne Trulove in verschillende producties gezongen. Nu ik mijn eerste opera mag gaan dirigeren, was de keuze dus niet moeilijk. Bovendien voel ik me thuis in Stravinsky’s muziek, hij is zo helder en natuurlijk in zijn notatie, zijn tempi en de wisselingen daarin.’
‘Als ik muziek maak, voel ik
dat ik precies ben waar ik op de
wereld wil zijn’
‘Dat dirigeren is als een experiment begonnen doordat ik steeds vaker programma’s zonder dirigent ging zingen. Het was niet echt dirigeren wat ik deed, meer de leiding nemen. Collega’s vonden dat ik het toch maar eens serieus moest proberen, maar ik had meer dan genoeg aan mijn vocale repertoire. Tot de leider van het Festival Présences van Radio France tegen me zei: “Je hebt het in je. Ga aan de slag met Ligeti’s Mysteries of the Macabre en Renard van Stravinsky, en kijk hoe ver je komt met gelijktijdig zingen en dirigeren. Ik regel een concert in Parijs voor je.”
Tot mijn verbazing werd dat een succes.’ ‘Wat ik toen sterk voelde, was dat dirigeren nederigheid vereist. Dirigeren is een dienende taak, je bent er om de musici te helpen spelen. Het idee van de maestro aan de top van de hiërarchie begrijp ik totaal niet. De dirigent staat tussen de musici, midden in het proces. Of je nu man of vrouw bent, voor mij maakt dat niets uit. En voor de orkesten waarmee ik het liefste werk, waaronder LUDWIG, evenmin. Ze kennen me, weten wat ik waard ben.’
‘Na dat experiment begon het te rollen. Op aanraden van Sir Simon Rattle nam ik technieklessen. Het vermogen van een dirigent om wat hij wil op de musici over te brengen, heeft echter minder met techniek te maken dan met psychologie. Natuurlijk, je moet duidelijk zijn, maar vooral helpen als het nodig is, vrij laten stromen als het mogelijk is. Dat heb ik geleerd van alle goede dirigenten met wie ik als zangeres heb gewerkt.’