Con brio: Widmann, Dvořák, Brahms

Con brio

De speelinstructie con brio, ‘met vuur en brille’, is het handelsmerk van Beethoven. Het staat voor ontembare energie, voor onbedwingbaar optimisme. In het Allegro con brio van het Eerste pianoconcert, de Waldsteinsonate, de Derde en Vijfde symfonie, de finale van de Zevende. Bij die natuurkracht knoopt Jörg Widmann aan in zijn concertouverture Con brio. Die is parafrase noch persiflage. De vage thematische verbindingen met de Zevende en Achtste symfonie zijn ondergeschikt aan een hoger doel. Wat Widmann wil aanboren is het ‘vuur en de ritmische drang’ van de grote voorganger. Daarmee wordt Con brio een vertoog over de oerkracht van muziek.

Dvořák en Brahms

Daar past het muzikanteske gezelschap bij van een componist die met hetzelfde vuur ook negen symfonieën schreef en zich in zijn Vioolconcert onbekommerd laat meeslepen door zijn lyrisch-dramatische inborst: Dvořák. Maar bij het yin van Widmanns briljante spektakelstuk hoort natuurlijk het yang van de eerste componist die zijn worsteling met Beethovens intimiderende aanwezigheid pas na jaren strijd te boven kwam, en hoe; de Eerste symfonie van Brahms is niet voor niets getypeerd als Beethovens Tiende.