Vreugde en noodlot in Tsjaikovski’s Vierde

1877 was voor Tsjaikovski een jaar van euforie en doodsverlangen. Het begon stralend met de toezegging van een jaargeld van 6000 roebel (tien maal modaal) door de schatrijke weduwe Nadezjda von Meck, in de zomer gevolgd door een impulsief huwelijk dat na enige dagen bijna resulteerde in zelfmoord. Maar het was ook het jaar waarin hij ondanks alles de mooiste bladzijden uit zijn opera Jevgeni Onegin en de Vierde symfonie creëerde. Een symfonie die begint en eindigt met de dreigende fanfares van het noodlot, maar in het scherzo de onbezorgde vreugde van een balalaika-orkest imiteert.

Liza Ferschtman in modern-romantisch vioolconcert

Diezelfde onbezorgde vreugde vinden we terug in het Vioolconcert van Mark Simpson (*1988), dat eindigt in een wilde tarantella – Carmen door een deeltjesversneller. Simpson is de laatste aanwinst in het rijtje Britse componisten die al in hun tienerjaren opmerkelijk creatief waren: Britten, Knussen, Benjamin en Adès. Een volbloed eenentwintigste-eeuws romantisch werk dat hier zijn Nederlandse première beleeft.