Opmaat naar Mahler Festival met authentieke uitvoering Symfonie nr. 5

Op 12 september opent het Mahler Academy Orchestra het concertseizoen van het Mahler Festival met een speciaal concert onder leiding van Philipp von Steinaecker. Met authentieke instrumenten uit Mahlers tijd en originele speeltechnieken, soms op basis van honderd jaar oude opnames, brengt Von Steinaecker zijn Originalklang-Project naar Amsterdam, Parijs, Keulen en Wenen. Als opmaat naar het Mahler Festival in mei 2025 presenteert Het Concertgebouw het debuut van dit orkest met Mahlers Vijfde symfonie én Rachmaninoffs Derde pianoconcert, een werk wat Mahler zelf ook dirigeerde.

Een gids voor de orkestleden: How to Mahler

Het orkest bestaat uit 45 academisten van conservatoria uit heel Europa en 55 musici uit Europese toporkesten, zoals het Concertgebouworkest en de Berliner Philharmoniker. De musici repeteren een week intensief in Toblach in de Dolomieten, waar Mahler zijn laatste symfonische werken componeerde. Voorafgaand ontvingen zij een pdf met instructies, ‘How to Mahler’, vertelt cellist Johan van Iersel van het Concertgebouworkest: ‘Daarin staan allemaal voorbeelden van speelmanieren, met geluidsfragmenten. Bijvoorbeeld van de concertmeester van de Wiener Philharmoniker in Mahlers tijd, Arnold Rosé, destijds een beroemdheid van wie vrij veel opnames bekend zijn. Hij speelt veel vrijer dan wij nu gewend zijn.’

Nog niet eerder klonken in onze tijd de symfonieën van Mahler op authentieke instrumenten. Voor Van Iersel met ruim 25 jaar ervaring in het Concertgebouworkest is het meespelen met het Mahler Academy Orchestra een eyeopener: ‘Het Concertgebouworkest heeft natuurlijk een enorme naam op het gebied van Mahler, een traditie die begon bij Willem Mengelberg. Wíj weten wel hoe Mahler gespeeld moet worden. Maar je kunt je afvragen: waarop is die traditie gebaseerd? Iedere dirigent voegt er weer zijn persoonlijke interpretatie aan toe.’

Het originele instrumentarium uit Mahlers tijd

De strijkers spelen voor dit project met darmsnaren, maar voor de blaasinstrumenten, het slagwerk en de harp is het originele instrumentarium uit Mahlers tijd bij elkaar gezocht. Von Steinaecker: ‘Via grote veilinghuizen, platforms als eBay, Oostenrijkse muziekkorpsen, verzamelaars, antiquariaten en bij de erfgenamen van oud-musici van de Wiener Philharmoniker.’

Mahler had een bijzondere band met Amsterdam. Hij was er geregeld om zijn symfonieën bij het Concertgebouworkest te dirigeren. Von Steinaecker: ‘Het was de enige stad waar het orkest en het publiek hem in de armen sloten en zijn muziek begrepen. (…) Het Concertgebouw is, naast de Musikverein in Wenen, de zaal waarvoor Mahler zijn symfonieën componeerde. Die gedachte fascineert mij. Zelf heb ik nog niet eerder in Het Concertgebouw gedirigeerd. Ik ben razend benieuwd hoe de klank van de oude instrumenten zich zal mengen met die legendarische akoestiek. Echt, ik kan niet wachten.’

Lees het complete interview met cellist Johan van Iersel en dirigent Philipp von Steinaecker op Concertgebouw Ontdek.

Mahlers Symfonie nr. 5 & Rachmaninoffs Pianoconcert nr. 3

Mahler Academy Orchestra

Philipp von Steinaecker, dirigent

Leif Ove Andsnes, piano

Rachmaninoff Pianoconcert nr. 3

Mahler Symfonie nr. 5