Ongrijpbare noten en een strijkkwartet

Grootheidswaanzin

Dat Dmitri Sjostakovitsj zijn Vierde symfonie vlak voor de première in 1936 terugtrok, had alles te maken met Stalin en een vernietigend artikel in de Pravda. Sjostakovitsj vond destijds dat zijn symfonie ‘bol stond van grootheidswaanzin’. Toen het werk in de jaren zestig eindelijk in première ging, bleek hij er geen noot aan veranderd te hebben. Vertrouwde Matineegast Vasily Petrenko laat met het Radio Filharmonisch Orkest horen dat Sjostakovitsj daar goed aan deed.

Strijkkwartet

De oren zijn dan al opgewarmd door ‘een kolossaal vijfentwintig minuten durend scherzo’, zoals John Adams zijn Absolute Jest voor strijkkwartet en symfonieorkest noemde. Het in 2012 voor het honderdjarig bestaan van de San Francisco Symphony geschreven werk, refereert regelmatig aan de late strijkkwartetten van Beethoven. Het Dudok Quartet, de ‘solist’ van dienst, heeft de kwartetklank dan al neergezet met het eerste deel van Roukens’ Vierde strijkkwartet, ‘een prachtig stuk waarin het eindige en oneindige elkaar ontmoeten’, aldus NRC.