Arthur en Lucas Jussen

De tafel ligt bezaaid met tientallen cd-boekjes, vers gesigneerd met een gouden pen door Arthur en Lucas Jussen. Hun opname met het Koninklijk Concertgebouworkest is net uit. Hierop spelen ze onder meer Poulencs Concert voor twee piano’s.

Met Poulencs concert hebben de broers een geschiedenis. Al in 2009 voerden ze het uit in de Grote Zaal, tijdens een NTR ZaterdagMatinee. Paar jaar later, China: Arthur en Lucas spelen Poulenc onder leiding van Stéphane Denève. Deze gebeurtenis zullen ze niet licht vergeten, de dirigent pakte hen flink aan.

Arthur: ‘De schellen vielen ons van de ogen, we kregen er volledig van langs. We dachten dat we het werk wel kenden: niet dus. Natuurlijk waren we tot in de puntjes voorbereid, maar er was nog zoveel dat we niet wisten over deze muziek. In korte tijd hebben we een enorme groeispurt doorgemaakt.’

Lucas: ‘Als je Franse muziek romantisch en hartstochtelijk speelt, doe je afbreuk aan het materiaal, dan klinkt de muziek cliché. Poulenc was flamboyant, hij weefde stukjes jazz door z’n concert, je herkent een beetje Mozart. Maar je moet dit allemaal chic brengen en niet op Chopinachtige wijze spelen. Als je dit concert mooier maakt dan het is, sla je de plank mis. Al die dingen wisten wij niet. Zoiets moet je horen van een Fransman die de muziek uit zijn eigen land als geen ander kent.’

Arthur: ‘Onze interpretatie kwam voort uit de liefde die wij koesteren voor dit stuk. Hij was welgemeend, maar niet helemaal juist. Terugkijkend was dit een van de belangrijkste muzikale lessen ooit – confronterend, niet leuk, maar we koesteren het moment.’

Van kindsbeen af zitten de jongens samen achter één instrument of voeren ze werk voor twee piano’s uit, naast hun solistische bezigheden. Ze kennen elkaar van haver tot gort. Hebben ze door omstandigheden een maand niet samengespeeld, dan is het slechts een paar minuten wennen, daarna lijkt wat er klinkt voort te komen uit één adem.

Verdiept hun samenspel zich nog steeds, en op welke wijze? Arthur: ‘Dat hoop ik wel. Het grote verschil met een paar jaar geleden is dat we niet alleen maar op gevoel doen wat ons goed lijkt, maar dat we kunnen beargumenteren waarom we de muziek spelen zoals we haar spelen. Tijdens een concert speel je vanuit je emotie, maar je visie op het stuk moet je al ontwikkeld hebben, dat stadium moet gepasseerd
zijn.’

Lucas: ‘Als kind ben je niet bezig met research, met het bestuderen van de sociale en culturele context van een stuk, met het leven van de componist. Nu wel. Je speelwijze verandert er niet enorm door, maar
je legt een basis die alles met besef te maken heeft, je geeft wat je doet een kader. Het rationele aspect zorgt voor verdieping, hoe dan ook.’

Deze zomer wonen Arthur en Lucas nog onder hetzelfde dak bij hun ouders in Hilversum. Lucas is terug van een studietijd in Madrid, Arthur zet een punt achter zijn conservatoriumjaren. De tijd van de schattige blonde jochies hadden ze al achter zich gelaten, nu wordt het nog meer menens.

Amsterdam lokt. Met ingang van het nieuwe seizoen zitten de jongens in de hoofdstad, ieder in een eigen appartement, maar wel in hetzelfde complex. Af en toe zullen ze nog een lesje halen bij hun voormalige leraar Jan Wijn. De concertagenda groeit gestaag, in binnen- en buitenland; het is nu of nooit.

Arthur: ‘Je wilt je niveau verder omhoog trekken. Die Poulenc met het Koninklijk Concertgebouworkest, dat was top of the bill, voor zulke ervaringen ga je – beter worden en de vernieuwing opzoeken. Tot nu toe hebben we ons muzikale pad in kleine stapjes afgelegd, dat is een heel gelukkige ontwikkeling, en goed voor je hoofd. We komen steeds iets verder, dat geeft positieve energie. Het doel is de top van de
berg, de weg ernaartoe is fantastisch.’

Lucas: ‘De muziek is het belangrijkste in ons leven. En een rijkdom ook: we spelen op de prachtigste plekken, met de boeiendste mensen. Willen we er echt iets van maken, dan is het zaak om er alle mogelijke energie in te steken. Ja, daar moet een vriend of vriendin dan soms voor wijken. Drie keer per week in de kroeg hangen, is er ook niet bij – daarom is een Koningsdag in café Moeke Spijkstra in Blaricum met
André Hazes jr. en Tino Martin extra leuk, gewoon niks doen en genieten met familie. Het gaat trouwens niet alleen om de noten, we zijn ook bezig met het bedenken van programma’s, concepten, we plannen op de lange termijn. Studeren neemt wel de meeste tijd in beslag, de concerten vormen de kers op de taart. Een muzikantenleven is topsport, maar gelukkig zijn we gedisciplineerd, en we zijn ongenadig kritisch op wat we doen. Alleen zo kun je verder komen. De blik is meer dan ooit gericht op de toekomst.’