Spotlight op Fazıl Say - Bruggen slaan tussen culturen

‘Ik ben niet alleen pianist, maar ook componist. En ik beweeg me tussen de Turkse wereld en het Westen. Ik probeer een brug te slaan tussen verschillende culturen, en dat wil ik in Amsterdam laten horen. In mijn muziek zitten vele Turkse elementen, de manier waarop ik ritme en melodie inzet, de inspiratie die ik uit mensen en steden haal. In de programma’s die ik mocht samenstellen heb ik stukken van mezelf opgenomen. Ik denk en hoop dat mijn muziek een groot en divers publiek zal bereiken.’

Ik denk en hoop dat mijn muziek een groot en divers publiek zal bereiken

‘Als de musici de muziek die je schrijft volledig begrijpen, zoals het Goldmund Quartett, is dat een enorm pre. Zij hebben mijn kwartet Divorce opgenomen, en voeren dat komend seizoen ook uit. Het stuk is gebaseerd op mijn scheiding en die van mijn ouders, traumatische ervaringen. De Goldmunds begrijpen de energie van het werk, en wat ik ermee wil zeggen. We zullen voor het eerst samenwerken, ik sluit me bij hen aan in Schumanns schitterende Pianokwintet.’

Bekijk de concerten met Fazil Say

‘Beethoven is als een mentor voor me geweest, zo voelde het toen ik me jarenlang verdiepte in zijn pianosonates, om ze vast te leggen op cd. Ik heb enorm veel van hem geleerd, als pianist en als componist. In mijn hoofd orkestreerde ik zijn sonates, hij gaat zeer orkestraal te werk in zijn pianomuziek. In de serie Grote Pianisten voer ik Der Sturm uit. Net als Beethoven was ook Haydn radicaal in zijn muziek. Haydns Sonate in C, Hob. XVI: 35 speel ik op mijn manier: radicaler, sarcastischer en humoristischer dan de meeste pianisten. Deze componist vertelt verhalen en neemt zijn sociale omgeving op de hak, ik vergroot dat uit.’

Beethoven is als een mentor voor me geweest

‘Samen met de zeer getalenteerde cellist Jamal Aliyev geef ik een recital met de grootse sonate voor cello – oorspronkelijk voor viool – en piano van Franck. Franck kende de meesters als Schumann, Wagner en Brahms, dat hoor je, maar hij blikt ook vooruit in deze mysterieuze compositie: Debussy en Ravel zijn niet ver weg. Ik ken weinig rijkere werken. Jamal en ik spelen ook Tree of Life, een recent stuk van mij dat hij ten doop heeft gehouden in Istanbul. Ik heb het opgedragen aan mijn familie, aan het leven zelf. Tree of Life is eenvoudig, behapbaar voor de luisteraar, melodisch en niet extreem modern. Heel anders dan Four Cities, dat we ook spelen – een abstract en experimenteel werk.’

‘Ik prijs me gelukkig dat ik opnieuw kan samenkomen met Amsterdam Sinfonietta, in het schitterende Eerste pianoconcert van Mozart. Wat dit genie op zijn tiende schreef is ongekend. Ik probeer zijn vroege concerten overal onder de aandacht te brengen, ze worden te weinig uitgevoerd. Ook spelen we Silvestrovs The Messenger en The Moving Mansion van mijzelf. Dat zijn heel andere idiomen dan Mozart, voor mij is een programma juist interessant als het bestaat uit heel diverse sferen. Sinfonietta speelt op een ander moment in het seizoen met Lucas en Arthur Jussen Phoenix, het concert voor piano vierhandig en orkest dat ik op hun verzoek schreef. Dit stuk is gebaseerd op de fenikslegende. De Jussens zijn goede vrienden, ik voel me hun oudere broer.’

Voor mij is een programma interessant als het bestaat uit heel diverse sferen

‘Voor het slotconcert in de Spotlight-reeks heb ik de geweldige Turkse zangeres Serenad Bağcan uitgenodigd. We zijn vaak samen op het podium te vinden, in Turkije en daarbuiten. Ze heeft een altstem, maar verwacht geen klassiek of opera-achtig geluid. Ze zingt mijn liederen in het Turks, met een echt Turkse achtergrond, ze vertolkt de ziel van de Turkse poëzie die ik op muziek heb gezet.’