Nai Barghouti: ‘In Amsterdam viel alles op zijn plaats’

‘Mijn optredens in Het Concertgebouw voelen nog steeds als een droom die is uitgekomen’, zegt de vijfentwintigjarige Nai Barghouti. ‘Toen ik naar Amsterdam was verhuisd om te studeren, ging ik altijd met de tram naar het conservatorium en kwam ik langs de zaal. Ik kende de YouTube-filmpjes van grote artiesten die er optreden. Stel je toch eens voor! En een volgend moment sta je er zelf.’

In oktober 2021 werd Barghouti geëerd met de Concertgebouw Young Talent Award. Sindsdien is haar band met het instituut alleen maar sterker geworden. Zo staan er twee concerten op stapel: op 18 juli aanstaande deelt Barghouti het podium van de Kleine Zaal met kanunspeler Khalil Khoury, en op 13 februari volgend jaar treedt ze in de Grote Zaal aan met Phion.

Nai Barghouti in de Kleine Zaal © Milagro Elstak

Met haar open blik op de wereld omarmt Barghouti diverse muzikale stijlen. Bij één bepaald genre wil ze niet horen, ze wil zichzelf zijn. Ze heet Nai, en die naam is ook haar handelsmerk. In haar muziek komen Arabisch en jazz samen, en dan zo dat je niet het een en het ander hoort, maar een naadloze samensmelting van de twee muzikale vormen. Ze werkt daarbij aan een eigen techniek, ‘NaiStrumentation’. Haar stem gebruikt ze als instrument; ze wil de betekenis van de muziek niet alleen in woorden vangen, maar ook in klanken die normaal alleen door een instrument gemaakt worden.

De eerste keer op het podium van de Grote Zaal was een onvergetelijke ervaring

‘De eerste keer op het podium van de Grote Zaal was een onvergetelijke ervaring, dat was met het Palestijns Jeugdorkest in de zomer van 2019. Om je heen zie je al die componistennamen, velen van hen hebben zelf opgetreden in Het Concertgebouw. Als je je bedenkt hoeveel muziek daar is uitgevoerd, ongelooflijk. Als ik op dat podium sta heb ik een soort spiritueel idee dat de echo van al die muziek is blijven hangen en samengaat met de echo van mijn muziek. En zo worden musici met elkaar verbonden. Ik vind het fantastisch dat Het Concertgebouw zich meer en meer bezighoudt met niet-westerse muziek, in deze tijd kun je ook niet anders.’

Tekst gaat verder onder de video.

Nog voor haar twintigste woonde Barghouti op drie continenten. Van haar geboorteland Palestina verhuisde ze naar de Verenigde Staten om er te studeren. Twee jaar later bracht haar muzikale reis haar naar Amsterdam, de stad waar ze zich het meeste thuis voelt. Ze behaalde haar masterdiploma jazz aan het Conservatorium van Amsterdam. ‘Ik ben opgevoed vanuit het idee dat je sterk in je schoenen moet staan. Er was veel waar we als kind mee te maken kregen in een onderdrukt land: bombardementen, soldaten. Muziek was mijn passie, en vertrekken om je aan die passie te wijden, lijkt in oorlogstijd minder erg. Maar ik geef toe, ik vond het moeilijk om thuis weg te gaan. In Indiana in de VS heb ik mijn draai niet gevonden. In Amsterdam wel, daar viel alles op zijn plaats.’

Ik heb erg veel geluk gehad met mijn familie. Mijn ouders hebben me enorm aangemoedigd

‘Ik heb erg veel geluk gehad met mijn familie. Mijn ouders hebben me enorm aangemoedigd. Ze wilden dat ik naar nieuwe avonturen op zoek ging, de grenzen opzocht, ervaringen opdeed om mijn muzikale identiteit te vinden – zelfs als dat ver van hen vandaan gebeurde. Ze hebben altijd geld gespaard om ons, mijn zus en mij, te kunnen steunen. Mijn vier jaar oudere zus Jenna is violist. Zij was mijn voorbeeld, de muziek was zo belangrijk voor haar.’

‘Muziek begon voor mij omdat ik Palestijns ben. Ik zocht een manier om me te kunnen uiten, mijn gevoelens in bezet gebied. Als kind heb je geen taal, een instrument is dan makkelijk. Ik zong en speelde fluit. Ik begon als klein meisje ook te componeren, liederen, allemaal opgedragen aan bezette Palestijnse steden. Mijn omgevingsbewustzijn was en is enorm.’

Nai Barghouti in de Kleine Zaal © Tomek Dersu Aaron

De kanunspeler Khalil Khoury met wie zij op 18 juli in Het Concertgebouw optreedt, kent ze al haar hele leven, vertelt Barghouti. ‘We woonden in dezelfde wijk en studeerden aan hetzelfde conservatorium in Jeruzalem. Alles gaat vanzelf als we muziek maken. We communiceren met muziek, dat is een enorme rijkdom om met iemand te delen. In ons programma brengen we bestaande muziek, maar ook eigen werk. De stem en de kanun zijn kwetsbare instrumenten, het zal een intieme avond worden.’

De stem en de kanun zijn kwetsbare instrumenten, het zal een intieme avond worden

‘Nog niet zo lang durf ik helemaal mezelf te zijn op het podium. Op het conservatorium ben je student en wordt er geoordeeld over wat je doet. Nu durf ik risico’s te nemen waar mijn docenten het misschien niet mee eens zijn, maar waar ik achter sta. Ik was vroeger ook te verlegen om mijn kwetsbaarheid te laten zien, na mijn afstuderen gaat dat me makkelijker af. Ik acteer niet meer, maar laat het publiek zien wat mijn gemoedstoestand is. Ik merk dat die echtheid gewaardeerd wordt, en dat is heel fijn.’