Backstage: Frans de Vries over de Zomeravonden op het Museumplein

‘Herinner je je nog de vertoningen van De Nationale Opera tijdens het Holland Festival in het Oosterpark en later Frankendael? Precies zo’n sfeer willen wij nu op het Museumplein creëren. We hopen dat mensen er straks met hun picknickmandje naartoe zullen komen. En dat ze daar samen op een ongedwongen manier het concert beleven.’

We hopen dat mensen straks met hun picknickmandje naar het Museumplein zullen komen

De Vries is geen onbekende in de Amsterdamse culturele wereld. Dertig jaar lang was hij de drijvende kracht achter de Uitmarkt. Daarnaast organiseert hij met zijn team het Keti Koti Festival, het Kwaku Summer Festival en het Vondelpark Openluchttheater. Normaalgesproken begeleidt hij van evenementen het hele traject. Voor de Zomeravonden op het Museumplein is hij vooral bezig geweest met ‘de vergunningaanvraag, het regelen van de faciliteiten en het samenbrengen van de juiste technische mensen’.

Frans de Vries

De programmering is in handen van Anita Crowe. Bij Het Concertgebouw is zij programmeur van de VriendenLoterij ZomerConcerten. Voor de streamconcerten heeft zij ‘een heel toegankelijk programma’ neergezet, vindt De Vries. Met op vrijdag een musicalprogramma, op zaterdag een licht klassiek concert met pianist Alexandre Kantorow en op zondag filmmuziek.

Er komen wat bankjes op het Museumplein te staan, maar het grootste deel is open

’Kijk’, zegt De Vries terwijl hij uit een stapeltje paperassen op zijn bureau een kladblaadje trekt en driftig begint te schetsen. ‘Hier zetten we straks het scherm neer, op de plek van het hoofdpodium van de Uitmarkt, in de buurt van het Hope-monument. De kijkrichting is zo dat je Het Concertgebouw goed in beeld hebt. Rond het gebied plaatsen we vlaggenmasten. Er komen wat bankjes te staan, maar het grootste deel is open zodat mensen op het gras kunnen picknicken.’

Museumplein, zomer 2022 © Willemieke Frank

De Zomeravonden op het Museumplein zijn een voortvloeisel van een groots en ambitieus project. De Vries vertelt hoe hij voor het Mahler Festival 2020 bezig was met een paviljoen op het Museumplein. ‘Binnenin en op de buitenmuren zouden we elke avond vanuit de Grote Zaal een Mahlersymfonie streamen. Uitgevoerd door de wereldtop, negen dagen lang.’ Corona gooide roet in het eten. ‘Een maand van tevoren is de stekker eruit getrokken’, zegt hij, nog altijd met spijt in zijn stem.

De ontwikkelingen op streamgebied zijn de afgelopen decennia razendsnel gegaan, weet De Vries. Ook in 1995 was hij bij wat toen het Mahler Feest heette verantwoordelijk voor het paviljoen op het Museumplein. ‘De hele digitale wereld bestond nog niet, van streamen had nog nooit iemand gehoord. De beeldprojectie gebeurde met lampen. Vanuit het dak van Het Concertgebouw was er een kabel getrokken. Via een mast van de bovenleiding kwam er zo een geluidsverbinding tot stand.’

Mahler Paviljoen op het Museumplein, 1995

‘Bernard Haitink dirigeerde in het Mahler Feest twee concerten. Ik herinner me dat hij een keer de tent binnenstapte en aan de praat raakte met de geluidsjongens. Hij was erg geïnteresseerd, vond het verrassend goed klinken.’ De Vries wil maar zeggen: de techniek was weliswaar stukken eenvoudiger, maar ook toen al was de uitdaging een zo optimaal mogelijk geluid te realiseren. Die ambitie is anno 2022 onveranderd.

Je kunt natuurlijk thuis op je mobieltje naar de stream kijken, maar dan mis je toch wel een deel van het geluid

‘Het Concertgebouw beschikt tegenwoordig over de beste apparatuur en technische mensen. Je kunt natuurlijk thuis op je mobieltje naar de stream kijken, maar dan mis je toch wel een deel van het geluid. We doen ons best er op het Museumplein een akoestische beleving van te maken. Aan de zijkanten hangen we geluidstorentjes. En we stellen in de zaal extra microfoons op zodat het buiten wat voller klinkt.’

Mensen door middel van kunst en cultuur samenbrengen, is wat De Vries al dertig jaar drijft. De mooiste momenten uit zijn carrière zijn die waarop ‘er tussen maker en publiek echt iets gebeurt’. Dan doelt hij op liveoptredens. Bij de Zomeravonden op het Museumplein zit daar natuurlijk nog een scherm tussen. ‘Maar ook dan kan er een vonkje overslaan. De avonden zijn voor mij geslaagd als er bij het publiek een gevoel ontstaat van saamhorigheid.’

Na een klein uur praten is het kwik in de werkkamer van De Vries tot zomerse temperaturen gestegen. Een voorbode van straks de Zomeravonden op het Museumplein? ‘Het weer bepaalt mede het succes, dus laten we het hopen.’