Over John Williams: muziekleverancier van Hollywood
do 24 aug 2023 - Tekst: Het Concertgebouw
- John Towner Williams (Verenigde Staten, 1932)
- Beroemde stukken: Star Wars, Schindler’s List, Superman, E.T., Harry Potter
- Invloeden: Wagner, Korngold, Dvořák, Holst e.v.a.
- Favoriet: Williams zelf vindt Close Encounters of the Third Kind zijn meest geslaagde soundtrack. Deze sci-fi uit 1977 is geregisseerd door Steven Spielberg.
- Orkest: Williams is jarenlang dirigent van het Boston Pops Orchestra geweest en treedt nog steeds geregeld met ze op.
Over John Williams
Het moet uitdagend zijn geweest om naast de New Yorkse familie Williams te wonen. Niet alleen is vader Johnny professioneel percussionist en drummer, ook bespelen de kinderen alle denkbare instrumenten. Voor de oudste, John, is het dan ook nooit een vraag wat zijn werkveld zal worden. Hij schrijft muziek voor het schoolorkest en weet, als hij in dienst moet, ook die jaren muzikaal in te vullen: een aantal jaar dirigeert hij het luchtmachtorkest, waarvoor hij ook muziek arrangeert.
In die tijd is de familie Williams naar Los Angeles verhuisd, waar vader Johnny voor diverse film- en radiostudio-orkesten werkt. Zijn zoon hoopt solopianist te worden en gaat terug naar New York, om te studeren aan de Juilliard School. Toch kruipt het bloed waar het niet gaan kan: vanaf eind jaren vijftig werkt hij in dezelfde branche als zijn vader, soms zelfs in hetzelfde orkest.
Williams’ internationale doorbraak komt met de soundtrack voor de film Jaws, zijn eerste van vele samenwerkingen met Steven Spielberg. Als hij vanaf 1977 vaste leverancier wordt voor de Star Wars-films van George Lucas, wordt zijn publiek steeds breder. De muziek blijkt ook los van de films te kunnen staan en wordt wereldwijd door orkesten uitgevoerd.
Al meer dan zestig jaar componeert Williams voor bijna elk denkbaar genre: van westerns tot komedies, van rampenfilms tot familiedrama’s. Zijn kracht ligt erin dat hij de beelden niet één op één verklankt, maar ze net dat geeft wat ze nodig hebben: dynamiek, tempo, dreiging, romantiek of vervreemding. Steeds weer weet hij thema’s te componeren die eruit springen en die je (bewust en onbewust) gidsen door een film. Zelfs als ze, zoals bij Jaws, uit maar twee noten bestaan.
Tot op heden won Williams onder meer 25 Grammy’s, vijf Oscars en zeven Bafta’s voor zijn filmmuziek. Hij schrijft ook symfonieën, kamermuziek en concerten voor fagot, trompet en cello. Tijdens de inauguratie van president Obama klonk het speciaal gecomponeerde Air and simple gifts.
Al een tijdje terug gaat negentiger Williams officieel met pensioen, maar hij werkt nog geregeld. Zijn meest recente soundtrack is die van Indiana Jones and the Dial of Destiny, uit 2023.